Slězyna

Zaměr projekta „Digitalny portal k serbskim a łužyskim rěcnym a kulturnym krajinam“ jo, na wěcej­rěcnem a bźez­barierowem online-portalu serbske kulturne derbstwo w Dolnej Łužycy prezentěrowaś.

Za to maju se k wšakim serbskim aspektam dolno­łužyskeje kulturneje krajiny – mjazy drugim k kulturnym praktikam a materielnym znankam, dolno­serbskemu pismojstwu ako teke k swójskim mjenjam a serbskim elementam rěcneje krajiny – daty wědomnostnje zběraś a za wužywanje spśigótowaś.

Adresaty su slěźarje, ale teke zajmowane a regionalnje statkujuce kulturniki w towaristwach abo na pólu kubłanja, kulturnego turizma a w kreatiwnej branžy.

Tak jo serbske rěcne a kulturne derbstwo regiona w zjawnosći lěpjej wiźeś a jo za pśichodne generacije zawěsćone, tak až mógu jo teke wužywaś.

Co projektowy team pód kulturnym derbstwom rozmějo, wujasnijo wideo „Co jo serbske kulturne derbstwo?“:

Projekt „Praktiki imaterielnego kulturnego derbstwa w Dolnej Łužycy“ ma zaměr, fachowu wědu wó wjelerakosći žywego kulturnego derbstwa Serbow wótekšyś.

K tomu słušaju pó UNESCO-dogronje wó zachowanju imaterielnego kulturnego derbstwa z lěta 2003 mimo wustnych tradicijow a pśed­stajajucego wuměłstwa teke towariš­nostne nałogi, rituale a swěźenje, wěda wó pśiroźe ako teke tradicionelne rucnikaŕske techniki.

Projekt wobgranicujo se tuchylu na Dolnu Łužycu w Bramborskej, ma se pak w pśichoźe rozšyriś. Zapśimuju se wuslědki a nazgónjenja z južo wótzamknjonego projekta „Systematiske a aktualizěrowane zapisanje wobstatka nałogow a swěźenjow w Dolnej Łužycy“.

W njom su wužywali standardi­zěro­wane napšašniki za dokumen­těro­wanje towariš­nost­nych nałogow a swěźenjow, kótarež su se orientěrowali pó póžedanju wó zapisanje do ceło­zwězkowego zapisa imaterielnego kulturnego derbstwa. Dalej natwarijo se prototyp datoweje banki wó nałogach a swěźenjach we wokrejsu Sprjewja-Nysa.

Mimo konsolidacije, wutwara a běžnego wótwardowanja datoweje banki z praktikami imaterielnego kulturnego derbstwa maju se digitalne wužywaŕske móžnosći za zjawnosć ako teke za wědom­nostne pšašanja wuwijaś, aby se na slěźeńske pšašanja reagěrowało, na pś. glědajucy na žywu bi- a wěcej­kultur­nosć wšednego dnja, na kulturnu reziliencu abo teke na nałožowanje dolno­serbšćiny w kulturnych praktikach Dolneje Łužyce.

We wobłuku projekta nastata seś nosarjow, pódpěrarjow a fachnikow imaterielnego kulturnego derbstwa ma w zmysle ciwilno­towariš­nost­neje a kubłańsko­politiskeje trans­misije słužyś natwari póraźo­waŕnje k praktikam imaterielnego kulturnego derbstwa.

Póraźowański běrow ma funkcioněrowaś ako kontaktowy partnaŕ za towaristwa, kupki a zajmcow ze serbskego resp. regionalnego konteksta a mjazy drugim fachowje pśewóźowaś iniciatiwy a pówabjenja wó pśiwześe kulturnych formow a dobrych praksowych pśikładow do ceło­zwězkowego zapisa imaterielnego kulturnego derbstwa.