Metodika

Systematiske zwěsćenje nałožkow a swjedźenjow w serbskim sydlenskim teritoriju Braniborskeje koncentrowaše so na wokrjes Sprjewja-Nysa. Zo bychu so wšitke gmejny, sydlišća, wjesne dźěle a bydlišća zapřijeli, tworješe zapis „Mjenjow wobydlenišćow w starodawnem sedleńskem rumje Serbow w kraju Bramborska“ (Budyšin 2018) walidny zakład. Wokrjes Sprjewja-Nysa je so wuzwolił, dokelž je to geografisce a po ličbje jara wobšěrny wokrjes z něhdźe 340 sydlišćemi, wot kotrychž su nimale wšitke gmejny w serbskim sydlenskim rumje.

Naličenje nazběranych datow k swjedźenjam a nałožkam Serbow we wokrjesu Sprjewja-Nysa sta so na zakładźe lisćiny towaršnostnych nałožkow a swjedźenjow Serbow w běhu lěta, kotraž bu w lěće 2014 do cyłozwjazkoweho zapisa imaterielneho kulturneho herbstwa w Němskej přiwzata.

Nimo rešeršowanja w regionalnych nowinach abo komunalnych hamtskich łopjenach a zdźělenkach w socialnych medijach je so naprašnik wudźěłał. Tutón orientowaše so po powšitkownych požadanskich směrnicach k přiwzaću do cyłozwjazkoweho zapisa, zo bychu so z tym dale wjeduce informacije kaž tež wuprajenja wo aktualnych nałožkowych a swjedźenskich formach, jich akterach a wukonjenjach dóstali. Wón skići spušćomny fundament za kulturnowědomostne wuhódnoćenja a analyzy.

Naprašnik k nałožkej Woklapnica

Naprašnik je so wjacore razy testował a polěpšił. Testowali su jón projektowi partnerojo, mj. dr. dźěłowy kruh Łužiski muzejowy kraj kónc 2019 a spočatk 2020. Na zakładźe tutych wupjelnjenjow, dalšich pokiwow a nastorkow k jednotliwym temowym kompleksam so design naprašnika dale diferencowaše a optiměrowaše.

Z datow naprašnikow móža so wuprajenja wučitać k wašnju nałožkow a swjedźenjow a k městnosćam, hdźež so pěstuja, kaž tež detailěrowane informacije, na přikład wo wobdźělenych akterach, wosobach, skupinach, towarstwach, institucijach abo wo konkretnej formje wukonjenja, kotrež wudospołnjeja dotalne zakładne wopisowanja, dokelž informuja wo nastaću a změnje, přistupje a wobdźělenju, daledawanju specifiskeje wědy a kmanosćow abo tež wo rizikowych faktorach a aspektach naslědnosće. Zo by so tuta nadhódnota znazorniła, su so – dalokož daty k tomu předleža – naprašniki wotpowědnemu nałožkej resp. swjedźenjej a sydlišću přirjadowali. Dnja 31. hodownika 2021 předležeše 485 wupjelnjenych naprašnikow.

Swójske empiriske zwěsćenja z wobdźělenjom na městnje, na přikład za dokumentaciju z wobrazami, běchu jenož sporadisce móžne. Tuž nawjaza so kontakt z regionalnje aktiwnymi fotografami a fotografkami. Přez to bu wudospołnjacy wobrazowy material z projektoweje doby generěrowany, kotryž hodźi so za dokumentaciju nałožkow wužiwać. Dnja 31. hodownika 2021 předležeše něhdźe 1 100 fotow.

Projektowy team prócuje so wo wobšěrne předstajenje. Tohodla su dalše wudospołnjenja kaž tež přidatne informacije a pokiwy k aktualnym nałožkam a swjedźenjam wuraznje witane. Za zajimcow wobsteji móžnosć, naprašnik wupjelnić a na slědowacu e-mejlowu adresu pósłać: nalogi@sorabicon.de.